Kendisinden önceki Hulefa-i Raşidin yönetiminden önemli ölçüde sapma göstermesiyle toplumda pek çok infiale sebebiyet vermiş olan Emevi Devleti'nin yıkılışından son halife olması nedeniyle Mervan b. Muhammed sorumlu tutulmaktadır.

Halbuki hiçbir devlet durup dururken beş yıl gibi kısa bir süre içerisinde yıkılmaz.Bir devletin yıkılışını hazırlayan birtakım sebepler vardır. Emevi Devleti'nin kurucusu Muaviye b. Ebi Süfyan ile başlayan yönetimi hanedanlaştırma süreci aynı zamanda bu devletin yıkılışının en önemli nedenini oluşturmaktadır. Bunu başka sebepler takip etmiştir. İktidarda yaklaşık beş yıl kadar kalan ve bu olumsuzlukları gidermeye çalışan Mervan b. Muhammed Emevi Devleti'nin yıkıışını durduramadığı gibi kendisi de taht kavgalarının kurbanı olmuştur.