Mehmed Nâzım Paşa, Osmanlı Devleti'nin son dönemlerinde yaşamış, telif ve tercüme birçok eser kaleme almış çok yönlü bir devlet adamıdır. Eserlerinde dinî ve tasavvufi muhtevanın yanı sıra dönemin toplumsal ve siyasal yapısına da yer vermiştir. İnsan ve medeniyet ilişkisinin sorgulandığı Muhâtaba, Sultan II. Abdülhamid'in maarif politikasına dair tespitleri içeren ʿAhd-i Şehriyârî, Ehl-i Beyt sevgisinin vurgulandığı Kerbelâ, ilahi aşkın işlendiği Yek-Âvâz ve anılarını kaleme aldığı Bir Devrin Tarihi, Mehmed Nâzım Paşa'nın çok yönlü ve aydın kişiliğini yansıtan başlıca telif eserleridir.

20. yüzyılda yaşanan toplumsal değişim ve dönüşüm, birçok Osmanlı aydınının doğru anlaşılamamasına ve hak ettiği ilgiyi görememesine neden olmuştur. Ünlü şair Nâzım Hikmet'in büyükbabası Mehmed Nâzım Paşa da bu kişilerden biridir.

Bu kitapta, Mehmed Nâzım Paşa'nın hayatından ve eserlerinden yola çıkılarak onun düşünce dünyası ve edebî kişiliği aydınlatılmaya çalışılmıştır.