Şüphesiz ki İslam uleması kılı kırk yararak vasat dinin mahiyetini ortaya koymuş ve gereken çalışmaları yapmakta kusur etmemiştir. Ama onların ortaya koyduğu kavram ve içerikleri müruru zamanla başka tarafa çeken hurafeci veya aşırı mihraklar farklı bir anlayışla sanki yeni dinler ihdas ettiler.
O dinler kimi çevrelerce ya hurafelerle dolu ehl-i kitabın oluşturduğu anlayışa benzer muharref bir din şeklinde tezahür etmiş veya aşırılıklarla dolu herkesi dinin dışında gören ve tekfir eden bir anlayış tarzında ortaya çıkmıştır. Ne var ki bu ifrat ve tefrit tezahürleri bu yüce dinin kimliği ile örtüşmemekte ve onun getirmiş olduğu vasat anlayışıyla bağdaşmamaktadır.
Onun içindir ki mutedil Müslümanlar bu her iki yanlış anlayıştan hoşlanmamakta ve rahatsızlık duymaktadırlar.