Şırnak'ın tarih öncesi dönemlere uzanan bir geçmişi bulunmaktadır. İnsanlığın ikinci babası olarak bilinen Hz. Nuh'un gemisinin indiği Cudi Dağı Şırnak ilinin sınırları içerisindedir. Ancak bölgede arkeolojik kazıların çok sınırlı olması tarihsel süreç hakkında bilgi sahibi olmayı güçleştirmektedir.

Günümüzde ise Şırnak Türkiye'nin Güneydoğu bölgesinde yer alan Irak ve Suriye'ye sınırı olan bir ildir. Kişi başına düşen geliri Türkiye ortalamasının altında olan Şırnak ilinde sanayi yok denecek kadar az hizmet sektörü azgelişmiş ve okullaşma oranı da ilköğretim ortaöğretim ve yükseköğretimde Türkiye ortalamasının gerisinde kalmıştır. Tüm bu unsurlar beraber düşünüldüğünde Şırnak'ta refah seviyesinin düşük olduğu rahatlıkla söylenebilir.

Ancak bu olumsuzlukların yanında Türkiye'nin en büyük kara sınır kapısı olan Habur Sınır Kapısı Şırnak ili Silopi ilçesinin sınırları içinde bulunmaktadır. Yılda ortalama 10 milyar dolar ihracatın yapıldığı Habur Sınır Kapısı Türkiye'den Ortadoğu'ya bir geçiş konumundadır.  Diğer taraftan Şırnak yaklaşık 900 bin hektarlık tarım alanı ile büyük bir tarım potansiyeline sahiptir.