Geçmişe yönelik kronik bir bağımlılık içerisindeyiz. Geçmişten nasıl yararlanabileceğimizi bilmiyoruz. Bu bağımlılık hepimizi zihinsel olarak muhafazakâr fosillere dönüştürüyor. Statükocu bunaklıklar sebebiyle siyasal bilinçten arındırılmış bir din algısı kitleselleştirilmiş ve kurumsallaştırılmıştır. İnşa edici onarıcı yenileyici bir nostalji yerme; özlemden duygusallıktan ibaret bir nostalji bugünle şimdiyle ilişki kurmamızı zorlaştırıyor. Romantik düşsel saçmalıklar dinî duyarlığın vazgeçilemez bir parçası hâline geliyor Edebiyat hayatımız toplumsal sorumluluk direniş ve muhalefet sorumluluğu almadığı için edebî bir kuraklıkla karşı karşıyayız. Dinî hayatımız ayrıntılara yüzeylere biçimlere boğulduğu için hayatî konuları tartışmıyor konuşmuyoruz.