Avrupa/Batı özellikle Aydınlanma (18. yüzyıl) ile birlikte bilim ve teknoloji alanlarında gerçekleştirdiği büyük atılımlar sonucu Asya'ya/Doğu'ya karşı belirgin bir üstünlük sağlar. Söz konusu üstünlük
Avrupa'nın Doğu'yu öncelikle Kuzey Afrika'yı sömürgeleştirme
sürecine koşut olarak belirginleşir.
Böylece Aydınlanma bir yandan bilim akıl ve bireyin özgürleşmesi ve özerkleşmesine ortam hazırlayarak sadece Avrupa'nın değil tüm insanlığın gelişmesine kalıcı bir katkı yapar. Öbür yandan Batı'nın Doğu'yu sömürgeleştirmesine yol açar.
Söz konusu durum Batı'nın Doğu'yu kendi yaşam tarzı ve çıkarları açısından oluşturması veya kurgulamasına ortam hazırlar. Batı Doğu'nun nasıl olması gerektiğini belirleme ve Doğu'yu temsil etme hakkını kendinde görmeye başlar ve böylece oryantalizm ortaya çıkar.
Oryantalizm Avrupa felsefesinde "Doğu yazgıcılığı" "Muhammedanizm" ve "Avrupalı akıl üstündür" sözleriyle özetlenebilecek bir anlayışın ve sömürgeciliğin meşrulaştırma girişiminin bir türevidir..