Tarihin kritik bir eşiği olan Ortaçağ medeniyetin şekillendiği olgunlaştığı önemli dönüşümlerin yaşandığı bir dönem olarak tanımlanabilir. Bu zaman dilimi insanlar hayatta kalma çabasıyla birlikte kimliklerini ve inançlarında derinleşmeye çalıştıkları toplumsal yapının yeniden biçimlendiği bir dönemi ihtiva etmektedir. Ortaçağ'ın en karakteristik yanı toprağa dayalı bir yaşam biçiminin olmasıydı. Toprak onlara her şeyi verdiği gibi onları her şeyden de alıkoyuyordu. Hasılı insanın toprakla ilişkisi bütün bir yaşam biçimini şekillendirmiştir.
Ortaçağ doğuda ve batıda farklı şekillenmiştir. Doğu'da bilim ve felsefe İslam dünyasında zirveyi yaşarken Batı bu durumdan oldukça uzaktı. Ancak Ortaçağ nihayete erdiğinde Batı'da da yeni bir dönem başladı.