Kaynaklarda genel olarak çok ciddi katı prensipli bir Akif portresi çizilmektedir. Onunla ilgili hemen bütün değerlendirmelerde "Cemiyet için ağlayan" mücadeleci idealist fikir adamı tarafının daha çok vurgulanması öncelikle "bir karakter abidesi" olarak sunulması böyle bir portrenin oluşmasında etkili olmuştur. Bu şüphesiz yanlış bir portre değildir. Hatta denebilir ki kendisi de böyle bir portrenin çizilmesinde etkili olmuştur. Fakat bu eksik bir portredir. Aydın düşünür tarafına ışık tutulurken insan ve sanatkâr tarafları gölgede bırakılmaktadır. Bu da çoğu zaman bizi ete kemiğe bürünmüş bir Akif'ten uzaklaştırmaktadır.
Akif yakın dostlarının da işaret ettiği gibi çok değişik ilgi alanları olan zengin birikimli zeki renkli bir şahsiyettir. Bu çeşitlilik içinde nüktedanlık da onun önemli karakter özelliklerinden biridir. Bu özelliği onun iç dünyasına mizacına değer ölçülerine düşüncelerine dair önemli işaretler taşımaktadır.